Jakie są efekty medytacji? Czy medytacja pomaga na stres? Czy przynosi spokój i wewnętrzną harmonię? Co daje medytacja?
W tym wpisie poznasz 7 niezwykłych efektów medytacji, które zostały opisane w książce Daniela Golemana „Trwała przemiana. Co nauka mówi o tym, jak medytacja zmienia twoje ciało i umysł”. Sprawdź, jakie korzyści daje medytacja.
Co daje medytacja?
1. Mniej stresu
Badanie reakcji stresowej
Daniel Goleman przeprowadził badanie, które miało sprawdzić, jak osoby praktykujące medytację radzą sobie ze stresem w porównaniu do zwykłych ludzi. Wykorzystał w tym celu straszne sceny z reklamy BHP w stolarni. Miały one ustrzec pracowników stolarni przed wypadkami. Pokazał je 2 grupom ludzi. Pierwsza grupa to byli studenci, a druga grupa instruktorzy medytacji z co najmniej 2-letnią praktyką medytacji. Studenci mieli się po prostu odprężyć przed obejrzeniem filmu, a medytujący medytowali. Podczas oglądania reklamy tętno i reakcja potowa szybko rosły, a potem powoli opadały. Jednak u osób medytujących powrót do równowagi w ciele, był znacznie szybszy.
Test stresu społecznego
Wyobraź sobie, że jesteś na rozmowie o pracę i opowiadasz o sobie. 2 osoby, z którymi rozmawiasz, przyglądają Ci się bez uśmiechu i empatii. Do tego musisz pod presją wykonywać działania arytmetyczne np. odejmować po 13 od liczby 1232. Masz to robić coraz szybciej, a po każdym błędzie zaczynać od nowa. Ten test powoduje olbrzymią dawkę stresu.
Osoby medytujące miały mniejszy wzrost kortyzolu, a ich ciśnienie krwi i inne parametry stresu wracały szybciej do normy.
Wystarczy już 30 godzin medytacji (MSBR), żeby obniżyć aktywność ciała migdałowatego. Odpowiada ono za stres. Obniżenie aktywności ciała migdałowatego sięga nawet 50%. Długotrwała praktyka medytacji na trwale zmniejsza ilość stresu w życiu.
2. Więcej empatii
Co daje medytacja życzliwości? Przenieśmy w II w p.n.e, aby doświadczyć, jak ludzie mogą być dla siebie mili i otwarci.
„W spalonych słońcem krajobrazach epoki starożytnej, winogrona były rzadkością, soczystym delikatesem. Jednak jak mówi pewne źródło z II w n.e., któregoś dnia ktoś przywiózł właśnie taki smakołyk na pustynię, gdzie mieszkał chrześcijański pustelnik imieniem Makariusz. Makariusz nie przyjął jednak winogron: oddał je potrzebującemu mieszkającemu w pobliżu pustelnikowi, który był w gorszym stanie i potrzebował ich bardziej. Tamten pustelnik, choć czuł wdzięczność za okazaną dobroć, znalazł innego pustelnika, któremu bardziej przydałyby się winogrona i oddał mu je. To samo zrobili wszyscy pozostali pustelnicy, aż w końcu winogrona powróciły do Makariusza. ”
Eksperyment z życzliwością
Studentom pewnego seminarium teologicznego kazano przygotować kazania, z których mieli zostać ocenieni. Połowa z nich dostała przypowieść o dobrym Samarytaninie, który pomógł nieznajomemu leżącemu na skraju drogi. Zaaranżowano więc taką sytuację: studenci po wyjściu z budynku musieli minąć zgiętego wpół i jęczącego z bólu człowieka. Okazało się, że to czy mu pomogą, zależy od tego, jak bardzo się spieszą.
Praktyka miłującej dobroci (życzliwości) jest przeciwieństwem krytycznego podejścia do siebie i innych. Nieustanną samokrytykę spotyka się np. u osób cierpiących na depresje. Postanowiono więc zbadać wpływ praktyki miłującej dobroci do samego siebie na osoby podatne na samokrytykę. Okazało się, że zmniejszyła ona liczbę krytycznych myśli i podniosła współczucie do siebie.
Medytacja miłującej dobroci zmienia mózg już po 8 godzinach praktyki. Pomaga ona odczuwać empatie do innych. Siła efektów tej praktyki jest ogromna i może wskazywać na to, że człowiek jest biologicznie przystosowany do dobroci.
3. Większe skupienie i koncentracja
Różne formy medytacji wzmacniają różne aspekty uwagi. Ćwiczenia mindfulness MSBR i Vipasanna bardzo poprawiają uwagę wybiórczą — skupienie się na jednej rzeczy. U medytujących wzrasta też ogólna czujność i szybciej się skupiają po rozproszeniu np. multitaskingiem. Co daje medytacja? Wystarczy już 8 minut medytacji, żeby na krótko ograniczyć błądzenie uwagi i się skupić. Najlepiej medytować codziennie, ponieważ ćwiczenie uwagi działa krótkoterminowo.
W badaniach z udziałem joginów wykazano także, że koncentracja jest dla nich praktycznie bezwysiłkowa.
4. Zwiększenie odporności na ból
Davidson intensywnie praktykował medytację Vipasanna. W tej metodzie medytacji są tzw. Godziny Bezruchu, podczas których nie powinno się zmieniać pozycji. Naukowca zaczęło boleć prawe kolano i po pewnym czasie ból stał się nie do zniesienia. Jednak w pewnym momencie świadomość zwiększyła się i ból przemienił się w czyste doznanie zmysłowe, w fale wibracji i przestał boleć.
Zniknął także psychologiczny opór, który często towarzyszy bólowi. Ból nie zniknął, ale już nie bolał ani fizycznie, ani psychicznie.
Jak powiedział: „Świadomość działa niczym śledczy, który łączy w całość niezliczoną liczbę prostszych procesów zachodzących w umyśle, z których w większości nawet sobie nie uświadamiamy. Znamy ich ostateczny wytwór — własny ból — ale zazwyczaj nie mamy świadomości niezliczonych elementów, z których składa się taka percepcja. ”
Jego obserwacja potwierdziła się w badaniach na joginach. Ich reakcja na ból była niewielka i następował błyskawiczny powrót do równowagi. Wskazuje to na to, że ich świadomość jest skierowana na chwilę obecną, nie skupiają się na przeszłości ani przyszłości.
5. Wyjście poza ego
Kiedy mózg nie robi rzeczy wymagającej dużo intelektualnego wysiłku, zaczyna trawić myśli i uczucia na temat nas samych. Tworzymy wtedy „opowieść” o sobie. Jednak praktykujemy medytacje uważności albo medytacje miłującej życzliwości — standardowy tryb błądzenia myślami zostaje stopniowo wyłączany. Na początku jest to chwilowa zmiana, ale wraz z praktyką staje się ona trwała. Dzięki temu osoba żyję „tu i teraz” i odczuwa dużo większe połączenie z innymi.
6. Medytacja lepsza niż leki
Co daje medytacja w naszym samopoczuciu? Celem medytacji jest koncentracja i spokój umysłu, a także rozwijanie życzliwości do siebie i do innych. Pomaga ona obserwować świat bez pragnień i niechęci, odnaleźć szczęście tu i teraz. Jak się okazało, medytacja leczy także problemy psychologiczne takie jak depresja, stany lękowe i napady paniki. Przeprowadzono na ten temat wiele badań, które wykazały, że medytacja działa porównywalnie do leków, a do tego nie przynosi skutków ubocznych. Do tego efekt jest trwalszy, bo wypracowany samodzielnie przez pacjenta.
7. Trwała zmiana
„Na początku nic się nie pojawia. Na środku nic nie pozostaje. Na końcu nic nie znika.” Jetsun Milarepa o medytacji
Efekty medytacji mogą na początku nie być widoczne. Potem gdy praktykujemy dłużej, zauważamy pewne zmiany, jednak występują nieregularnie — pojawiają się i znikają. Kiedy praktyka medytacji się stabilizuje, zmiany stają się trwałe, nastąpiła przemiana naszych cech i zachowań.
Badania wykazały, że przynosi korzyści już od pierwszych godzin, dni i tygodni praktyki. Na początku jest to redukcja stresu. Po 2 tygodniach praktyki następują widoczne efekty medytacji — poprawia się koncentracja i pamięć, a myśli mniej błądzą. Dodatkowo praktykując medytacje współczucia, wzrasta nasza empatia — zwiększa się aktywność mózgowa odpowiedzialna za odczuwanie empatii.
Co daje medytacja po ok. 30 h? Wystarczy ok. 30 godzin praktyki, aby zmniejszyć ilość stanów zapalnych.
Im więcej medytujemy, tym więcej otrzymujemy korzyści. Mamy coraz mniej stresu i stanów zapalnych i coraz łatwiej radzimy sobie w stresujących sytuacjach. Jeszcze lepiej się skupiamy i odczuwamy więcej połączenia z innymi.
U joginów na poziomie olimpijskim (ok. 27 000 godzin medytacji) mózg jest jeszcze bardziej zsynchronizowany i wchodzi w fale gamma. Mogą oni medytować bez wysiłku, a ich mózg starzeje się znacznie wolniej. Mają bardzo mało lęku, a ich reakcja na ból jest bardzo krótka.
Wiesz już, co daje medytacja, zobacz także jak się zmienić dzięki medytacji i korzyści z medytacji.
