Trataka [Medytacja ze świecą] 11 min

Spis treści

Medytacja ze świecą (inaczej trataka) to moje niedawne odkrycie. Słyszałam o niej już dużo wcześniej, ale szybciej przychodziły mi zwykłe medytacje z zamkniętymi oczami. 

Nie trzeba do nich żadnych specjalny atrybutów. Pewnie bałam się też, że będą mi się napinać oczy, koncentracja na jednym punkcie nie wydaje się zbyt przyjemna. 

Jednak postanowiłam dać tej medytacji jeszcze jedną szansę i zrobiłam mały research, aby poznać tę technikę medytacji nieco głębiej. Okazało się, że ta medytacja przynosi bardzo duży spokój umysłu, a nawet uzdrawia wzrok

W tym wpisie dowiesz się:

  • jak medytacja trataka wpływa na mózg
  • jakie korzyści daje medytacja ze świecą
  • jak wykonywać medytację trataka

Jak medytacja trataka wpływa na mózg

Ze wszystkich naszych zmysłów, najbardziej polegamy na zmyśle wzroku. Ponad 80% otrzymywanych informacji pochodzi właśnie ze zmysłu wzroku! Nasze oczy to bardzo skomplikowana super kamera, która non stop przesyła informacje do mózgu. 

Bardzo ciekawe jest to, że nasze oczy rozwijają się w tym samym momencie życia płodowego, co mózg, a siatkówka jest zbudowana z bardzo podobnej struktury. Wzrok jest tak ważny, że prawie połowa mózgu zajmuje się widzeniem (zarówno tym zewnętrznym jak i wewnętrznym). 

Poprzez mikroruchy naszych gałek ocznych, można rozpoznać nasz psychiczny stan. W chorobach takich jak ADHD dysleksja czy też zwykły niepokój – występują charakterystyczne ruchy gałek ocznych. 

Wpływ oddechu i skupienia na nasz stan psychiczny

Bardzo podobnie jest z oddechem. Kiedy jesteśmy zestresowani, nasz oddech jest szybki i niespokojny, a kiedy zrelaksowani głęboki i spokojny. Jogini już od dawna wiedzieli, że poprzez ćwiczenia oddechowe możemy wpłynąć na swój stan psychiczny i emocjonalny. Dlatego techniki oddechowe bardzo zyskują na popularności. 

Podobnie jest z oczami – zatrzymanie oczu na jednym punkcie, pomaga nam się wyciszyć i zrelaksować. Najlepiej połączyć to także z głębszym i wolniejszym oddechem. W ten sposób możemy całkiem szybko zmienić nasz stan emocjonalny.  

Jeśli potrafisz skupić wzrok, możesz skupić swój umysł.

medytacja trataka ze świecą

Jakie korzyści daje medytacja ze świecą

Nasze oczy ciągle wykonują mikroruchy. Często skupiamy się na kilku rzeczach naraz i skanujemy swoje otoczenie. Jest to naturalne i instynktowne zachowanie, które ma uchronić nas przed potencjalnym zagrożeniem. 

Dodatkowo częste korzystanie z komputera i smartfonu, wzmacnia szybsze ruchy oczu i przez to możemy mieć problemy z koncentracją. 

Medytacja ze świecą pomaga zatrzymać te mikroruchy gałek ocznych, a przez to uzyskać głęboki spokój umysłu

Poniżej obrazek, na którym możesz zobaczyć migające czarne kropki, a przez to lepiej doświadczyć ciągłych ruchów swoich oczu. 

trataka medytacja ze święcą

Ćwiczenie: Jeżeli przez chwilę się skoncentrujesz na jednej wybranej kropce i nie będziesz ruszać swoimi oczami – zobaczysz, jak ten obrazek wygląda w rzeczywistości. 

Niespokojne ruchy oczami powodują, że nasz umysł także jest niespokojny. Zatrzymanie oczu na jednym punkcie – uspokaja nasz umysł i wzmacnia naszą koncentrację. 

Dodatkowe korzyści z praktyki tej medytacji:

  • Poprawia koncentrację, pamięć i siłę woli
  • Poprawia umiejętności wizualizacji
  • Sprawia, że oczy są mocniejsze, wyraźniejsze i jaśniejsze
  • Uzdrawia oczy
  • Pomaga przy bezsenności
  • Oczyszcza nas emocjonalnie
  • Wydobywa na powierzchnię stłumione myśli
  • Uspokaja umysł
  • Równoważy aktywność dwóch półkul mózgu
  • Poprawia widzenie w ciemności 
  • Zwiększa cierpliwość

Trataka – jak wykonywać medytację ze świecą?

Trataka to praktyka, podczas której skupiamy nasz wzrok na jednym punkcie (realnym lub wyobrażonym). Medytacja ze świecą jest najbardziej popularną techniką tej medytacji. 

Inne mniej popularne obiekty koncentracji to np. czarna kropka na ścianie, czubek nosa, ważny dla nas obrazek, patrzenie na swoje jedno oko w lustrze, igła, księżyc lub wschodzące słońce. 

Podczas praktyki świeca powinna znajdować się centralnie na wprost naszych oczu. Dzięki temu następuje integracja całego naszego mózgu, zarówno lewej jak i prawe półkuli. 

Poziom 1

Świeca jest bardzo dobrym obiektem do koncentracji, ponieważ naturalnie przyciąga nasz wzrok i jest bardzo atrakcyjna wizualnie. Całkowicie się z tym zgadzam, sama bardzo lubię oglądać płomienie w ognisku czy w kominku 🙂

  1. Przygotuj świecę (lub inny zewnętrzny obiekt) na wysokości swoich oczu. Obserwuj płomień świecy bez mrugania ani poruszania oczami. 
  2. Po ok. 1-3 minucie Twoje oczy mogą być zmęczone, dlatego możesz je zamknąć i obserwować powidok w swoim umyśle. Kiedy po chwili Twoje oczy odpoczną, wykonaj następną rundę. 

Ciekawostka:

Ponoć, aby oczyścić i uzdrowić swoje oczy, powinniśmy trzymać oczy jak najdłużej otwarte i pozwolić spłynąć łzom, aby je oczyściły. Ta praktyka nazywa się Trataka Kriya i wywodzi się z tradycji Hatha Jogi. 

  1. Praktyka nie powinna trwać dłużej niż 10 minut dziennie. 
  2. Podczas tego ćwiczenia uczymy się relaksować nasze oczy. Nawet jak na początku wytrzymasz tylko 10 sekund bez mrugania, to bardzo dobrze na początek. Sama dość często mrugam i jest to dla mnie spore wyzwanie. Ale nie poddaje się 🙂
  3. Ważniejsze od niemrugania są zrelaksowane oczy, dlatego jeśli potrzebujesz, to mrugnij czasami. Zadbaj o swój komfort. 
  4. Świeca powinna znajdować się w odległości wyciągniętego ramienia od Ciebie. Możesz poeksperymentować także z innymi odległościami. 
  5. Jeżeli używasz świecy, zgaś wszystkie światła w pokoju. Zadbaj także o to, żeby nie było przeciągu i płomień świecy był spokojny. 
  6. Postaraj się nie myśleć o płomieniu świecy, ale obserwować go z momentu na moment. 
  7. Po zakończeniu medytacji możesz także przepłukać swoje oczy zimną wodą. 

trataka medytacja ze święcą

Medytacja ze świecą krok po kroku

Usiądź wygodnie z wyprostowanymi plecami i upewnij się, że masz zapaloną świecę mniej więcej na wysokości swojego wzroku. Celem tej praktyki jest utrzymanie swojego wzroku na świecy przez cały czas trwania medytacji. 

Zrelaksuj swoje oczy, patrząc w płomień świecy, jednocześnie postaraj się nie mrugać, lub mrugać jak najrzadziej. To normalne, że Twoje oczy mogą zacząć łzawić czy mrugać. 

Nawet jak na początku wytrzymasz tylko 10 sekund bez mrugania, to bardzo dobrze na początek. Wraz z praktyką ten czas będzie się wydłużać.

Ważniejsze od niemrugania są zrelaksowane oczy, dlatego jeśli potrzebujesz, to mrugnij czasami lub przymknij na chwilę powieki. Zadbaj o swój komfort. 

Poczuj teraz swój oddech, równocześnie obserwując płomień świecy.

Zauważ kolor świecy. Zauważ subtelne różnice w odcieniach kolorów na tańczącym płomieniu świecy. 

Utrzymaj skupienie wyłącznie na świecy, użyj swoich oczu do trenowania głębokiej i nieporuszonej koncentracji.

Możesz zauważyć aurę wokół świecy, płomień świecy może się rozdwajać – a Ty dalej spokojnie obserwuj świecę. 

Zauważaj, gdy Twój umysł się rozproszy. Jest to często związane z ruchem oczu, zatrzymaj swój wzrok z powrotem na świecy. 

Bądź tu i teraz, patrz na świecę ze świeżym spojrzeniem, tak jak byś patrzył na nią po raz pierwszy. 

Ta praktyka przygotowuje Twój umysł do głębokiej medytacji.

Patrz głębiej i uważniej.

Obserwuj świecę z momentu na moment. 

Zamknij teraz powoli swoje oczy i przez około 2 minuty obserwuj to, co się pojawia. 

Możesz widzieć powidok po świecy. Obserwuj, jak jasny punkt stopniowo zanika i rozpływa się w czerń. Obserwuj to, co widzisz z ciekawością i bez oceniania. 

Weź jeszcze jeden spokojny wdech i wydech i powoli otwórz oczy.

Poziom 2

Kiedy wzrosną Twoje umiejętności koncentracji i wizualizacji, możesz rozpocząć wewnętrzną praktykę patrzenia. Możesz wizualizować wewnętrzny obiekt, punkt lub światło w “oku” swojego umysłu. 

Inna technika polega na tym, że patrzysz na środek swojego otoczenia i obserwujesz całą scenerię wokół Ciebie. To może być np. pokój lub ogród. Następnie zamykasz oczy i starasz się odtworzyć całą scenerię w umyśle. Skupiasz się tak samo jak wcześniej – na centralnym punkcie scenerii. 

trataka medytacja ze święcą

Poziom 3

Ostatni poziom to wpatrywanie się w pustkę. Dwa poprzednie poziomy polegały na koncentracji na obiekcie. Natomiast 3 poziom, to doświadczanie przestrzeni między obiektami. 

Istnieją różne techniki:

  • Boochari Mudra – unieś rękę do poziomu swojej twarzy i przez kilka minut wpatruj się w czubek palca wskazującego. Następnie opuść rękę i patrz dalej w to samo miejsce. Patrz teraz w przestrzeń lub pustkę. Zwracaj uwagę tylko na przestrzeń i nie zwracaj uwagi na otoczenie. Kiedy skupienie się rozproszy, podnieś rękę i zacznij od nowa.
  • Przestrzeń – wybierz dwa obiekty w swoim polu widzenia i skup się na przestrzeni między nimi. Po jakimś czasie zamknij oczy i skup się na przestrzeni między myślami.
  • Wpatrywanie się w niebo – możesz usiąść lub się położyć i wpatruj się w przestrzeń nieba (najlepiej bezchmurnego). Pozwól swoim myślom przepływać jak chmury i zauważ jak przestrzenna i ogromna jest Twoja świadomość. Utrzymaj ten otwarty i przestrzenny stan swojej świadomości. 
  • Medytacja samopoznania – to medytacja samopoznania, w której skupiasz się na “ja”, na obserwatorze, na swojej świadomości. Jest to medytacja samopoznania.

Więcej o medytacji trataka znajdziesz w tym wpisie, który bardzo polecam. 

Sama staram się codziennie wieczorem praktykować tę technikę medytacji, ponieważ jestem wzrokowcem i czuję, że potrzebuję czasami “uspokoić” wzrok. 

Mam nadzieję, że ten wpis był dla Ciebie przydatny i wiesz już dużo więcej, na czym polega medytacja ze świecą. Zerknij także na inne techniki medytacji, aby znaleźć najlepszą technikę dla siebie na ten moment 🙂 

Podobał Ci się ten wpis?

Jeśli tak, to dołącz do naszej społeczności, aby otrzymywać inspirujące materiały o medytacji i ćwiczeniach oddechowych. Dziękujemy!

Otrzymaj za darmo 7 medytacji na start

Zacznij swoją przygodę z medytacją, zmniejsz stres i zadbaj o swoje zdrowie!